| Paphiopedilum | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Paphiopedilum (Pfitzer 1886) posiada około 91 gatunków storczyków (rodzina Orchidaceae). Skróty i nazwy zwyczajowe w ogrodnictwie oraz handlu to: Sabotek, Paphs.
Rodzaj od niedawna posiada własne Podplemię, Paphiopedilinae.
Występowanie[]
Pochodzi z południa Chin, Indii, Azji Południowo-Wschodniej oraz z Wysp Pacyfiku.
Opis[]
Paphiopedilum (czasem potocznie zwane "sabotkami") są uważane za wysoce atrakcyjne przez kolekcjonerów i pasjonatów ze względu na ciekawe i nietypowe formy ich kwiatów. Najlepiej rosną w sposób naturalny. W zależności czy dany gatunek jest litofitem, epifitem czy storczykiem naziemnym będzie potrzebował innego składu substratu w doniczce.
Paphiopedilum wraz z rodzajami Phragmipedium, Cypripedium, Mexipedium i Selenipedium, należy do podrodziny Cypripedioideae, popularnie zwanej Stopami Venus, ze względu na niezwykły kształt torebki (warżki) kwiatu. Funkcja torebki polega na chwytaniu owadów, tak że są one zmuszone do wyjścia z niej po staminodium, spod którego pobierają pyłkowinę lub umieszczają pyłkowinę z innego kwiatu.
Te sympodialne storczyki nie posiadają pseudobulw. Zamiast nich rosną solidne rozety, z których każda ma kilka liści. Liście mogą być krótkie i zaokrąglone lub długie i wąskie. Jeśli chodzi o kolor to liście mogą być cało zielone lub mozaikowate w bardziej lub mniej złożone nieregularne wzory. Kiedy stara rozeta przekwita, wyrastają z niej nowe rozety po czym przekwitnięta rozeta usycha z czasem. Każda w pełni rozwinięta rozeta kwitnie tylko raz tworząc pęd kwiatowy wyrastający z jej środka. Korzenie są grube i mięsiste. W doniczce potrafią dorastać do 1 metra długości.
Jedna z grup sabotków, potocznie zwana "chińskim sabotkami" lub "sabotkami wietnamskimi" znana jest z niezwykle jasnych kolorów kwiatów. Na przykład Paphiopedilum armeniacum odkryty w 1979 roku i opisany w 1982 roku, zachwyca hodowców storczyków niezwykłe pięknymi żółtymi kwiatami.
Paphiopedilum są jednymi z najczęściej uprawianych i krzyżowanych z rodzajów orchidei. Tysiące hybryd zostały zarejestrowane przez Royal Horticultural Society w Londynie w ciągu roku. Storczyki te są stosunkowo łatwe w pokojowej uprawie, tak długo jak tworzy się im warunki zbliżone do tych, które mają w naturalnym srodowisku. Większość gatunków rośnie w umiarkowanej do wysokiej wilgotności (50 do 70 procent), umiarkowanej temperaturze od 13 do 35 stopni Celsjusza i słabym świetle od 12000 do 20000 luksów. Nowoczesne mieszańce są zwykle łatwiejsze w hodowli w sztucznych warunkach, niż ich gatunkowi rodzice.
Uprawa[]
Większość Paphiopedilum należą do tych uprawianych w umiarkowanej temperaturze i dobrze rosną w średnio i średniowysokim nasłonecznieniu. Spora część gatunków powinna być stale wilgotna przez cały rok. Istnieją wyjątki od tych ogólnych wytycznych, zwłaszcza wśród chińskich gatunków. Niektóre z nich zimą przebywają w warunkach bliskich 0' Celsiusza. Dlatego ważne jest, aby sprawdzić wymagania poszczególnych Paphiopedilum; zwłaszcza jeśli chodzi o czyste gatunki.
Wszystkie sabotki potrzebują świeżego środowiska i muszą korzystać z dobrej cyrkulacji powietrza oraz częstego, regularnego przesadzania. Ważne by przesadzać je co roku, zwykle po kwitnieniu lub na wiosnę, aby mogły się zaaklimatyzować przed letnimi wysokimi temperaturami. Dobry wzrost zawdzięczają wysokiej wilgotności powietrza adekwatnej do panującej temperatury.
Nazewnictwo[]
Nazwa rodzaju Paphiopedilum pochodzi od nazwy greckiego miasta Pafos, położonego na Cyprze, oraz słowa pochodzącego z łaciny pedilon,co oznacza sandał. Większość gatunków tego rodzaju była wcześniej uważana za część z rodzaju Cypripedium. Nazwa Paphiopedilum została przyjęta i wyodrębniona w 1959 roku.
Synonimy[]
- Cordula Raf.
- Stimegas Raf.
- Menephora Raf.
Taksonomia[]
- Podrodzaj Parvisepalum
- Podrodzaj Brachypetalum
- Podrodzaj Paphiopedilum
- Sekcja Paphiopedilum
- Kompleks insigne
- Kompleks villosum
- Sekcja Ceratopetalum
- Sekcja Stictopetalum
- Kompleks hirsutissimum
- Sekcja Thiopetalum
- Podrodzaj Sigmatopetalum
- Sekcja Sigmatopetalum
- Sekcja Spathopetalum
- Subsekcja Macronidium
- Kompleks hookerae
- Subsekcja Spathopetalum
- Subsekcja Macronidium
- Sekcja Blepharopetalum
- Kompleks violascens
- Sekcja Punctatum
- Kompleks tonsum
- Sekcja Planipetalum
- Kompleks sukhakulii
- Sekcja Barbata
- Subsekcja Barbata
- Kompleks lawrenceanum
- Subsekcja Loripetalum
- Kompleks ciliolare
- Subsekcja Chloroneura
- Subsekcja Barbata
- Podrodzaj Polyantha
- Sekcja Polyantha
- Kompleks lowii
- Sekcja Mystropetalum
- Kompleks parishii
- Sekcja Mastigopetalum
- Kompleks adductum
- Kompleks philippinense
- Kompleks praestans
- Podrodzaj Cochlopetalum
- Kompleks chamberlainianum
- Kompleks glaucophyllum
Gatunki[]
|
Naturalne Hybrydy[]
|
Odniesienia[]
- Braem, G. J., Charles O. Baker, Margaret L. Baker. The Genus Paphiopedilum: Natural History and Cultivation, Vol. 1. Kissimmee, Florida: Botanical Publishers, Inc., 1998.
- Leroy-Terquem, Gerald and Jean Parisot. Orchids: Care and Cultivation. London: Cassel Publishers Ltd., 1991.
- Pridgeon, A.M.; Cribb, P.J.; Chase, M.W. & F. N. Rasmussen (1999): Genera Orchidacearum Vol.1, Oxford U. Press. ISBN 0-19-850513-2
- Schoser, Gustav. Orchid Growing Basics. New York: Sterling Publishing Co., Inc., 1993.
- White, Judy. Taylor’s Guide to Orchids. Frances Tenenbaum, Series Editor. New York: Houghton-Mifflin, 1996.
References[]
|
Ta strona używa treści z Wikipedii. Materiały Wikipedii są dostępna na licencji Creative Commons-Attribution-Share Alike 3.0. |